'Buurtwerk heeft me geleerd dat je ook als queer oud kunt worden'

Het is 2024, we leven in een relatief welvarend westers land, hier kan toch iedereen zichzelf zijn? Praat met Bo, Rohan, Sam of een andere jongere uit queergroep The Froots van jongerenwerk Zoetermeer, en je wordt hard met je neus op de feiten gedrukt. ‘Ze zeggen dat ik mag zijn wie ik ben. Maar als ik hand in hand met m’n vriend over straat loop, krijg ik nog steeds ‘kankerhomo’ naar m’n hoofd geslingerd.’

Twee uur. Zo lang reist Rohan iedere week om bij de vaste dag van de queergroep in Zoetermeer te kunnen zijn. Of hij daarmee zit? ‘Helemaal niet. Toevallig vertelde Bo ons net dat er binnenkort een tweede vaste dag per week bij komt. Echt, je wil niet weten hoe blij ik daarmee ben.’

Rohan had meerdere queergroepen bezocht in zijn woonplaats, maar voelde zich nergens thuis. ‘Daar waren allemaal kleine, gesloten groepjes binnen de grotere groep. Dat geeft een hele andere sfeer. En ik voelde me niet echt welkom.’

Bij The Froots van jongerenwerk Zoetermeer, speciaal voor jongeren in de queer community tussen de 12 en 24, was dat helemaal anders. ‘Op mijn eerste dag hier kwam iedereen naar me toe en werd ik meegenomen in alle activiteiten. Ik voelde me meteen welkom, omdat ik mezelf kon zijn. Thuis gaan er allemaal gedachten door m’n hoofd. Ben ik wel goed genoeg? Doe ik het goed? Hier ervaar ik veiligheid en vrede. Hier heb ik rust. Dit is m’n plek.’

Dat de groep uit queers bestaat, betekent volgens Rohan helemaal niet per se dat de activiteiten en gesprekken anders zijn dan bij andere jongeren. ‘Het voelt als onze huiskamer. De sfeer is hier open en we kunnen doen waar we zin in hebben. De ene dag game ik, de andere dag maak ik huiswerk. Het is gewoon heel chill om dat te kunnen doen op een plek waar je zeker weet dat de mensen om je heen je accepteren zoals je bent.’

‘Dat ga ik niet zeggen’, antwoordt Bo, jongerenwerker en drijvende kracht achter de queergroep op de vraag wat de groep voor jongeren betekent. ‘Dat moeten ze zelf vertellen!’ Bo springt op, loopt weg en komt tien tellen later terug, samen met Sam. Sam is een van de initiatiefnemers van de groep en hoeft niet lang na te denken over de vraag. ‘Het heeft me geleerd dat je ook als queer oud kunt worden.’

Pas na doorvragen, blijkt welke pijnlijke waarheid achter het antwoord schuilgaat. ‘Totdat ik bij deze groep kwam, kende ik geen queers die oud waren geworden. Of ze verstopten zichzelf, of ze pleegden op jonge leeftijd zelfmoord. Hier leerde ik queer jongerenwerkers kennen die een stuk ouder zijn dan ik. En Bo probeert actief oudere queers te betrekken bij de groep. Dat helpt me inzien dat er ook voor ons een toekomst is.’

Hoe logisch het misschien ook lijkt dat iedereen zichzelf moet kunnen zijn, voor Sam is het niet vanzelfsprekend. ‘Sinds 4 jaar durf ik als m’n alternatieve zelf de straat op te gaan. Durf ik de kleren te dragen die ik wil, durf ik het kapsel te hebben dat ik wil. En, geloof me, ik word nog vaak genoeg door mensen op straat uitgescholden. Maar ik gun het ze niet om het effect op mij te hebben dat ik m’n deur niet meer uit durf.’

Bo benadrukt hoe belangrijk perspectief voor jongeren is. ‘Eén op de twee transpersonen heeft zelfmoordgedachten, één op de vier doet ook daadwerkelijk een zelfmoordpoging. Ook binnen de groep zijn er jongeren die ermee worstelen. Maar dat laat alleen maar zien hoe belangrijk onze groep is. En het motiveert me om samen met hen mooie plannen te maken.’

Plannen heeft Bo in overvloed. ‘Ik wil met de groep op kamp. Even weg van ouders, op een plek waar we ons helemaal veilig voelen. Van vrijdag tot zondag, met elke dag twee trainingen. Het lijkt me ook heel cool om een Pride Parade in Zoetermeer te organiseren. En als ik even hardop droom, dan zie ik een toekomst voor me waarin deze groep zo sterk is dat ze mij niet meer nodig hebben.’

Bo blijft even stil, hun ogen dwalen af naar de grond. Hen lijkt zich voor te stellen hoe zo’n toekomst eruitziet. ‘Trouwens, nee, ik zou de mensen hier veel te erg gaan missen.’