Zo zorgt gro-up met taalontwikkeling voor een stevige basis

Als gro-up bouwen we een wereld waarin iedereen het mooiste uit zichzelf kan halen. En wij geloven er in dat in die ideale wereld iedereen de taal machtig is van het land waar hij of zij leeft. Daarom doen we ons stinkende best om kinderen en jongeren een basis te geven waar ze hun verdere leven op voort kunnen bouwen. We gaan met verschillende gro-uppers in gesprek om erachter te komen hoe zij de taalontwikkeling van anderen stimuleren.

Voor taal geldt: hoe jonger, hoe beter. Want op jonge leeftijd is het een stuk makkelijker om je een taal toe te eigenen dan als je al wat ouder bent. Op onze kinderopvanglocaties is taal dan ook een dagelijkse bezigheid. Zeker met de voorschoolse educatie op de peuteropvang, vertelt pedagogisch medewerker Ruth van der Wielen. “Veel kinderen komen naar ons toe omdat ze een verhoogde kans op een taalachterstand hebben. Bijvoorbeeld omdat de ouders van het kind moeite hebben met de Nederlandse taal. Bij ons leert een kind spelenderwijs allemaal nieuwe woorden kennen.”

De kinderen leren woorden aan de hand van thema’s, legt Ruth uit. “We behandelen allerlei thema’s die passen bij de belevingswereld en leeftijd van het kind. Op dit moment is het thema bijvoorbeeld ‘Eet smakelijk’. Vandaag ging het over fruitsoorten. Ik lees dan voor uit een boekje en verstop tegelijkertijd een stuk fruit onder een doek. Het kind mag dan voelen en raden wat het is. Vervolgens bekijken we het fruit samen en benoemen we het meerdere keren. Zo blijven de woorden hangen.”

De kinderen leren woorden aan de hand van thema’s, legt Ruth uit. “We behandelen allerlei thema’s die passen bij de belevingswereld en leeftijd van het kind. Op dit moment is het thema bijvoorbeeld ‘Eet smakelijk’. Vandaag ging het over fruitsoorten. Ik lees dan voor uit een boekje en verstop tegelijkertijd een stuk fruit onder een doek. Het kind mag dan voelen en raden wat het is. Vervolgens bekijken we het fruit samen en benoemen we het meerdere keren. Zo blijven de woorden hangen.”

Als kinderen de kinderdagopvang verlaten, komen we ze vaak vanzelf weer tegen. Maar dan op een buitenschoolse opvang (BSO). Op onze BSO’s brengen kinderen hun vrije uurtjes na school door. Het gaat daar dan ook eerst en vooral om plezier. Maar volgens Ruth, die behalve op de peuteropvang ook op de BSO werkt, breiden kinderen ook hier hun woordenschat flink uit. “Op de BSO zijn we er als luisterend oor voor de kinderen. Ze leren hier hun gevoelens dus steeds beter onder woorden te brengen.”

Als de taalontwikkeling van een kind op de BSO achterblijft, hebben de pedagogisch medewerkers een belangrijke signaleringsfunctie. “Wij nemen dan eerst contact op met de ouders en daarna, als de ouders daarmee akkoord gaan, met school. Samen bespreken we of er inderdaad iets aan de hand is en, zo ja, wat we eraan kunnen doen. Soms kan een kind bijvoorbeeld gebaat zijn bij logopedie. En als de logopedist bepaalde oefeningen meegeeft, letten we er bij de BSO op of het kind de oefeningen ook daadwerkelijk doet. Zo dragen we dus op allerlei manieren bij aan de taalontwikkeling van de kinderen.”

Taalontwikkeling is vaak letterlijk van levensbelang. Het moet daarom wat ons betreft niet uitmaken hoe rijk of arm je bent. Iedereen zou toegang moeten hebben tot hulp bij taalvaardigheid. Ook extra hulp, bovenop de taallessen die kinderen en jongeren op school krijgen. Met jongerenwerk proberen we dat op zoveel mogelijk plekken en op een zo goed mogelijke manier te doen.

Dat doen we onder andere door huiswerkbegeleiding te bieden aan jongeren waarvan hun ouders niet de benodigde financiële middelen hebben, vertelt Shawn, jongerenwerker in Zoetermeer. “Elke zondag komt er bij ons een huiswerkbegeleider langs. De jongeren kunnen zich inschrijven voor een-op-eenbegeleiding. Elke week is er plek voor 10 jongeren. Normaal gesproken kost zulke begeleiding best veel geld, maar voor deze jongeren is het helemaal gratis. Ik zie de jongeren natuurlijk de gehele week, dus als ik merk dat er behoefte is aan hulp bij huiswerk, dan ben ik er ook voor de jongeren. Het is supermooi om te zien dat het bijna altijd een positief effect heeft op de schoolcijfers.”

De hulp van onze jongerenwerkers gaat verder dan huiswerkbegeleiding alleen. “Een goede sollicitatiebrief is nog steeds superbelangrijk als je op zoek bent naar een baan”, vertelt Shawn. “Daar helpen we de jongeren dus ook bij.” Overigens liggen de taaluitdagingen vaak ook bij ouders. “Wij gaan dan mee naar schoolgesprekken, zodat iemand weet wat er speelt. En als we tijdens zo’n gesprek horen dat de jongere goede cijfers scoort met rekenen maar moeite heeft met taal, bedenken we samen met school een plan. Taal is de basis, dus we proberen de jongeren echt op zoveel mogelijk manieren te helpen.”