Tips voor zelfredzaamheid bij kinderen van 2 tot 6 jaar
Hoe wordt je peuter of kleuter meer zelfredzaam?
Tips voor zelfredzaamheid bij kinderen van 2 tot 6 jaar
Zo lang lijkt het misschien nog niet geleden dat je kind voor alles op jou aangewezen was. Maar je baby wordt een dreumes, je dreumes een peuter en je peuter wordt een kleuter. En met leeftijd komt steeds meer zelfredzaamheid. Hoe weet je nou welke dingen je kind zelf kan doen en voor welke dingen hij of zij jou nog nodig heeft?
Zelfredzaamheid kinderen
Laten we eerst eens scherp krijgen wat zelfredzaamheid precies is. Zelfredzaamheid bij kinderen betekent eigenlijk het vermogen om bepaalde taken en verantwoordelijkheden zelfstandig uit te voeren, met als doel zichzelf te kunnen redden in situaties. Het kan daarbij gaan over allerlei soorten vaardigheden en capaciteiten. Denk bijvoorbeeld aan fysieke zelfredzaamheid, zoals het aantrekken van schoenen. Maar het gaat ook over emotionele zelfredzaamheid, wat onder andere betekent dat je kind steeds beter leert omgaan met teleurstellingen of met vragen.
Zo stimuleer je de zelfredzaamheid van je kind
Zelfredzaamheid ontstaat deels vanzelf, maar je kunt als ouder wel degelijk dingen doen om het te stimuleren. Zo helpt het om een omgeving te creëren waarin je kind zich veilig en vrij voelt om dingen te verkennen en ontdekken. Laat hem of haar eigen keuzes maken, zoals het kiezen van kleding of speelgoed, om de gevoelens 'ik-doe-dit-zelf’ en ‘ik-kan-dit-zelf' te bevorderen. Als je je kind iets zelf laat doen, geef hem of haar dan de tijd. Het dichtknopen van die jas of aantrekken van de schoenen zal niet meteen goed gaan, geef je kind de ruimte om te proberen. En benoem juist dat oefenen de manier is om nieuwe dingen te leren. Geef een compliment over doorzettingsvermogen als je ziet dat je kind het nog eens probeert. Die positieve manier van opvoeden is het effectiefst.
Als als je eigenlijk al een kwartier te laat bent voor de verjaardag van oma, zit je niet te wachten op een moeizaam keuzeproces.
Zo ga je ermee om als je peuter opeens van alles zelf wilt doen
Het is supermooi als je peuter opeens allerlei activiteiten zelfstandig wil ondernemen, maar soms kan die eigen wil ook een beetje onhandig zijn. Want, tuurlijk, je gunt het je kind om zelf te bepalen welke kleren hij of zij draagt. Maar als je eigenlijk al een kwartier te laat bent voor de verjaardag van oma, zit je niet te wachten op een moeizaam keuzeproces. Het helpt in zo’n geval om bijvoorbeeld twee opties aan te bieden: "Wordt het je groene of rode shirt?”. Zo geef je je kind alsnog het gevoel van controle en leert het zelfstandiger te worden. Maar dat neemt niet weg dat je als ouder soms nou eenmaal engelengeduld moet hebben. Van de eerste tot de laatste dag op deze planeet leert je kind van alles. Maar om het behapbaar te houden, focussen wij ons hier op kinderen van 2 tot 6 jaar.
10 dingen die je 2- of 3-jarige peuter zelf kan
Natuurlijk is elk kind anders, ook wat betreft de manier en snelheid waarop een kind zelfredzaamheid ontwikkelt. Toch kunnen we wel iets zeggen over activiteiten of taakjes waar een 2- of 3-jarige (met begeleiding) mee kan oefenen. We hebben er tien voor je verzameld.
10 dingen die je 4- of 5-jarige kleuter zelf kan
‘Wat gaat het hard’ is een zin waarop je jezelf misschien weleens betrapt. En dat is niet gek. Als je kind rond de 4 of 5 is, leert het weer allemaal nieuwe dingen en wordt hij of zij steeds zelfstandiger. We hebben ook 10 activiteiten en taken verzameld waar een kind van die leeftijd mee kan oefenen.
Zo stimuleren we zelfstandigheid op de kinderopvang
Op onze kinderopvanglocaties werken we dagelijks met duizenden kinderen. Kinderen die elke dag iets zelfstandiger worden. We observeren de kinderen zo goed mogelijk om erachter te komen wat ze zelf kunnen en waar ze nog wat hulp bij nodig hebben. We geven ze veel ruimte om dingen te proberen. Zo kan een baby zelf de luier vasthouden, een peuter zichzelf aankleden en kleuters helpen gezellig met het dekken en afruimen van de tafel. We proberen er zoveel mogelijk een ritueel van te maken, zodat ze weten wat er verwacht wordt. Als we merken dat een kindje er klaar voor is om te oefenen met nieuwe activiteiten, dan geven we hem of haar die kans. Zo zetten de kinderen elke dag stapjes op weg naar zelfstandigheid.